محمد شریف‌رازی

شیخ محمد شریف رازی(۱۳۰۱ش-۱۳۷۹ش) مورخ، تراجم‌نگار و نویسنده کتاب گنجینه دانشمندان در شرح حال دانشمندان شیعه. او نزد امام خمینی، سید شهاب‌الدین مرعشی نجفی و سید محمد رضا گلپایگانی شاگردی کرد. وی علاوه بر فعالیت‌های علمی، فعالیت‌های سیاسی نیز داشت و به دلیل فعالیت برای برپایی حکومت اسلامی، از سوی رژیم پهلوی زندانی و تبعید شد.

زندگی‌نامه

شریف رازی در رمضان سال ۱۳۴۰ق (۱۳۰۱ش) در ری زاده شد. تا سیزده سالگی نزد پدرش ملاعلیجان- که از ذاکرین اهل بیت(ع) بود- پرورش یافت و در کنار آن، تحصیلات جدید را تا حدود متوسطه ادامه داد. شریف رازی در سال ۱۳۵۳ق پدرش را از دست داد و از همان زمان بر اثر فشار زندگی و محرومیت‌هایی که به سبب فوت پدر برای وی و خانواده‌اش به وجود آمده بود، همراه تحصیل، به کار و فعالیت برای امرار معاش پرداخت. در هفده سالگی، با تشویق و ترغیب شیخ محمد تقی بافقی ـ که در آن زمان به صورت تبعیدی در شهر ری زندگی می‌کرد ـ به قم مهاجرت نمود. در آن زمان با وجود استبداد و خفقان رضاخانی، وی به تحصیل علوم دینی پرداخت و مقدمات و ادبیات را از اساتید آن زمان حوزه، مانند ادیب تهرانی فرا گرفت.

وفات

شیخ محمد شریف رازی، در شب ۳ شعبان ۱۴۱۶ق (۱۳۷۴ش) سکته کرد و سرانجام، در ۲۵ فروردین ۱۳۷۹ش مصادف با شب تاسوعا ۱۴۲۱ق در ۷۹ سالگی درگذشت و در قبرستان شیخان قم مدفون شد.

استادان

سطوح عالی را نزد اساتیدی مانند امام خمینی، سید شهاب‌الدین مرعشی نجفی، سید محمد رضا گلپایگانی و آیت الله مجاهدی آموخت.

در سال ۱۳۶۲ق به نجف عزیمت کرد و از درس سید ابوالحسن اصفهانی، غلامحسین اردبیلی و بعضی دیگر از اساتید نجف آن زمان، استفاده کرد.

فعالیت‌های سیاسی

وی از زمان ورود سید حسین بروجردی تا سال ۱۳۷۴ق در درس وی حاضر می‌شد. در زمان نخست وزیری مصدق به علت مبارزه با رژیم پهلوی و تلاش برای برقراری حکومت اسلامی، دستگیر و زندانی گردید و سپس به کرمان تبعید شد. پس از آزادی در سال ۱۳۷۰ق دوباره به قم مراجعت نمود و به دستور سید محمد حجت، سید صدرالدین صدر و سید محمد تقی خوانساری، برای تشکیل حوزه علمیه ری با شیخ علی اکبر برهان همکاری نمود و مدرسه برهانیه را تأسیس کرد. در سال۱۳۸۳ق بنا به دعوت کتبی و شفاهی آیات عظام، به قم مراجعت نمود و تا پایان عمر، در همین شهر اقامت داشت. در خلال این سال‌ها، به تألیف و تدریس مشغول بود و به جهت تحقیق و تبلیغ به نقاط مختلف ایران و برخی کشورهای دیگر سفرهای متعددی کرد.

تألیفات

عمده فعالیت‌های وی، تألیف و ترجمه کتب بسیاری در موضوعات متنوع، به ویژه تاریخ، تراجم و شرح‌حال بزرگان شیعه و به ویژه معاصرین بوده است. معروف‌ترین اثر وی، کتاب گنجینه دانشمندان است. تألیفاتی که از وی و در زمان حیاتش منتشر شده، به شرح زیر هستند:

پانویس

منابع

پیوند به بیرون